aanslaggevoeligheid

De reactie van het mechaniek op de nuances van de aanslag bij het spelen.

afregeling

Het op de juiste manier afstellen van de bewegende onderdelen zodat het optimale qua dynamiek, nuance en repetitie-snelheid mogelijk wordt..

brooks

Fabrikant van pianomechanieken, sedert 1810 in Londen

centerpunten

De scharnierpunten van de bewegende onderdelen. Een scharnierpunt bestaat uit een asje (kern) dat in een onderdeel in het hout zit vastgeklemd en in het andere onderdeel kan draaien in een rond gat dat gevoerd is met laken, een sterke viltstof..

erard

Sebastien Erard (1752-1831) was naast Pleyel de toonaangevende piano bouwer in de eerste helft van de 19e eeuw. Talloze ‘patenten’ heeft hij op zijn naam staan. Zijn belangrijkste uitvinding is het ‘double Échappement’, het basisplan van onze moderne vleugel mechaniek.

hamerkoppen

Een houten kern waar omheen een dikke viltlaag is verlijmd. Door het opstootmechaniek wordt de hamerkop tegen de snaar gelanceerd.

legering

Hiermede wordt bedoeld de „zuiverheid” van het staal. Het staal voor 1880 bevatte nog meer verontreiniging, als gevolg minder trekkracht en een andere boventoon-curve.

politoer

Een oplossing van schellak (een harsachtige afscheiding van bepaald soort bladluis) en alcohol. Met een katoenen dot wordt de politoer op het hout aangebracht door middel van wrijfbewegingen. Doordat de alcohol verdampt komen er in korte tijd verschillende laagjes over elkaar, waardoor de houtstructuur een mooie dieptewerking krijgt.

renner

Fabrikant sinds 1882 van mechaniek onderdelen, hamerkoppen, hamerstelen,hamerborsten, dempers, hamervangers en andere viltprodukten.

repetitie-mechaniek

Speelmechaniek waarbij het mogelijk is eenzelfde toets zeer snel achter elkaar te spelen.

schwander-herrburger

Fabrikant van pianomechanieken sedert 1844 in Parijs.

speelaard

Het voelen van de werking van de bewegende onderdelen qua speelgewicht, souplesse en snelheid. Zie ook aanslaggevoeligheid.

stempennen

Stalen pen, het bovenste gedeelte is vierhoekig voor grip met de stemhamer, het onderste deel is rond met een fijne moet, zodat de pen zich kan „vastbijten” in het houten stemblok. In het bovenste deel is een gat geboord waarin de snaar zijn bevestigingspunt krijgt. Door het aandraaien van de pen wordt de snaar om de pen gewonden en wordt zo ook aangespannen en op stemming gebracht.

toonkarakter

Het timbre of kleur van het geluid dat gegenereerd wordt door het samenspel van verschillende materialen zoals hamerkop (vilt of leer), staaldraad, hout.

trekspanning

Het aantal kilo’s dat door middel van het aantrekken van een snaar verplaatst kan worden.